Postavljeni pravni okviri za primenu novih tehnologija u postupku lečenja

Doneti su novi zakoni kojima su regulisana prava, obaveze i odgovornosti svih “učesnika” u postupku primene novih zdravstvenih tehnologija prilikom lečenja, posebno u pogledu TRANSPLATACIJA - ORGANA, TKIVA I ĆELIJA (i reproduktivnih ćelija).

Radi se o tri zakona (objavljena u “Sl. glasniku RS”, br. 72/09) koji stupaju na snagu 11. septembra 2009. godine, a počinju da se primenjuju od 1. januara 2010. godine i to su:

- Zakon o transplantaciji organa – kojim se uređuje:

Uzimanje organa ili delova organa sa živog ili umrlog lica zbog presađivanja u telo drugog lica radi lečenja, nadzor nad sprovođenjem ovog zakona, kao i osnivanje Uprave za biomedicinu (kao organa u sastavu Ministarstva zdravlja) i utvrđivanje njene nadležnosti kao i druga pitanja od značaja za organizaciju i sprovođenje transplantacije organa ili delova organa.


- Zakon o transplantaciji ćelija i tkiva – kojim se uređuje:

Dobijanje, doniranje, testiranje, obrada, očuvanje, skladištenje i distribucija ljudskih ćelija i tkiva namenjenih za primenu kod ljudi; osnivanje banaka ćelija i tkiva; nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i obavljanje određenih poslova državne uprave u oblasti transplantacije ćelija i tkiva, kao i druga pitanja od značaja za organizaciju i sprovođenje transplantacije ćelija i tkiva.

OSNOVNA NAČELA pod kojima se obavljaju procedure i postupci transplantacije organa, ćelija i tkiva - su: Načelo solidarnosti, Načelo medicinske opravdanosti, Načelo zaštite interesa i dostojanstva, Načelo dostupnosti i zabrane diskriminacije, Načelo bezbednosti.


- Zakon o lečenju neplodnosti postupcima BMO (biomedicinski potpomognutog oplođenja) – kojim se uređuju:

Uslovi, način i postupak lečenja neplodnosti kod žena i muškaraca (postupcima BMO) radi začeća deteta, nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i obavljanje određenih poslova državne uprave u oblasti lečenja neplodnosti postupcima biomedicinski potpomognutog oplođenja, kao i druga pitanja od značaja za sprovođenje postupaka biomedicinski potpomognutog oplođenja..

OSNOVNA NAČELA ovog zakona – osim (kao i u gore pomenutim zakonima) načela medicinske opravdanosti i načela bezbednosti, odvija se i pod načelom opštedruštvenog interesa i načela jednakosti (polova), a zaštita interesa i dostojanstva pojedinca je detaljnije regulisana, pa se navode - načelo zaštite ljudskog bića, načelo zaštite prava deteta i lica povezanih sa BMPO, načelo slobode odlučivanja, načelo zaštite ljudskog dostojanstva i načelo zaštite privatnosti.

Svim ovim zakonima su regulisana VRLO VAŽNA PITANJA koja mogu nastati kao posledica primene nekih od novih zdravstvenih tehnologija. Tako na primer, članom 65. Zakona o lečenju neplodnosti postupcima BMO, precizirano je ko se smatra majkom, odnosno ocem deteta (sa svim pravnim, tj naslednim, imovinskim itd, posledicama), uz izričitu zabranu (naknadnog) utvrđivanja materinstva, odnosno očinstva donora.
           

Za detalje – videti:

• Zakon o transplantaciji organa
• Zakon o transplantaciji ćelija i tkiva
• Zakon o lečenju neplodnosti postupcima biomedicinski potpomognutog oplođenja

LJ.M.V.

Objavljeno: 14.10.2009.

Da li imate komentar?

• Obavezna polja su označena zvezdicom *.

Naslov:
Vaš komentar: *

Ime:
Email:

Molimo vas da upišete sigurnosni kod sa slike:
 

Pogledajte kompletan spisak >>